Budynki, których już nie ma w krajobrazie Rawicza

Opublikowano:
Autor:

Budynki, których już nie ma w krajobrazie Rawicza - Zdjęcie główne
Udostępnij na:
Facebook

Przeczytaj również:

Kultura

Choć w śródmieściu Rawicza, w dużej mierze, zachowała się zabudowa z przełomu XVIII i XIX wieku to niektóre budynki bezpowrotnie zniknęły z krajobrazu miasta.

Dwa zabytkowe budynki, których już nie ma to klasztor i synagoga.
Budowę klasztoru dla franciszkanów reformatów pw. św. Antoniego Padewskiego zainicjowała Katarzyna Sapieżyna (właścicielka Rawicza). Budynek postawiono w 1732 r. Natomiast prace murarskie związane z synagogą rozpoczęto w 1887 roku.



Klasztor spłonął, synagogę wysadzono Wnętrze klasztoru wyposażono, m.in. w piękne ołtarze i ambonę, wykonane przez rawickiego snycerza - Antoniego Schultza. Po likwidacji klasztoru kościół pełnił funkcje kaplicy więziennej, mieszkania dla więźniów (po pożarze więzienia w 1853 r.), świątyni parafialnej, a później garnizonowej oraz magazynu - w czasie wojny. W styczniu 1945 roku kościół spłonął. Pozostałości rozebrano pięć lat później. Gruzem wzmocniono podobno okoliczne drogi. Dzisiaj, w miejscu kościoła stoją nowe zabudowania więzienia.

Wybudowaną w dwa lata synagogę ówczesne władze Rawicza uznały za „wspaniałą ozdobę miasta”. W 1889 została uroczyście poświęcona. Tuż przed II wojną światową zaadaptowano ją na kościół garnizonowy, gdyż Żydzi sukcesywnie opuszczali miasto, już od czasu zaborów. Prawdopodobnie w 1940 roku synagoga została częściowo rozebrana, a w kwietniu 1941 została wysadzona przez Niemców. Po zburzeniu świątyni (cegły uzyskane przy rozbiórce synagogi wykorzystano, m.in. do rozbudowy garaży Straży Pożarnej i do utwardzenia nawierzchni rawickich plant) pozostał po niej pusty plac, wykorzystywany do różnych celów przez kilka dziesięcioleci. Stawiano tam przyjeżdżające do Rawicza karuzele, „beczki śmierci” i cyrki. Było tam targowisko i tor speedrowerowy, teraz wyznaczono tam parking.


Rozbudowa miasta spowodowała, że miejsca starych budynków, zastąpiły pawilony handlowe.
Typowym przykładem są markety Tesco (skrzyżowanie ul. Kamińskiego i Wałów Powstańców Wielkopolskich) oraz Biedronka (ul. Piłsudskiego).



Przy ul. Piłsudskiego, w miejscu, gdzie dziś stoi Biedronka, w okresie międzywojennym mieściła się fabryka wody mineralnej i skład piwa, której właścicielem był Albert Troska. W latach 1945 - 1956 budynek należał do do zakładu karnego (tzw. IV pawilon), w którym mieściło się więzienie karne dla kobiet. W okresie terroru stalinowskiego przetrzymywano tam również mężczyzn - z przyczyn politycznych i światopoglądowych. Pod koniec lat 50-tych w budynku przejętym przez Państwowy Związek Gminnych Spółdzielni uruchomiono rozlewnię piwa i oranżady. Działała do początku lat 80-tych. W 2014 roku stary budynek z czerwonej cegły, został zburzony. Teren początkowo wykorzystywano jako parking, a w 2017 roku rozbudowano market. Zamontowano również tablicę, upamiętniającą byłe więzienie.

Teren, gdzie dziś mieści się Tesco, to dawny kompleks Zakładów Przemysłu Odzieżowego „Modena”, które upadły w latach 90-tych, oraz młyna parowego. W okresie międzywojennym właścicielami młyna byli Samuel Baron, a potem F. Lipke. Po wojnie młyn należał do Polskich Zakładów Zbożowych. Po powstaniu województwa leszczyńskiego, w 1975 r., stał się częścią składową Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego „PZZ” w Lesznie. W 2000 roku młyn w stanie upadłości przejęła firma prywatna. Zakład wznowił działalność z początkiem 2001 roku, ale działał zaledwie parę lat. Budynek przy Wałach Powstańców Wielkopolskich, gdzie obecnie mieści się Tesco, należał do prywatnych właścicieli, prawdopodobnie przebywających we Francji. Nie można było ustalić jednoznacznie spadkobierców i część istniejących, starych zabudowań, wkomponowano w projekt marketu. 

Źródła: Walerian Sobisak „Dzieje Ziemi Rawickiej”, „Rawicz. Zarys dziejów” - praca zbiorowa, Janusz Hamielec „Wędrując po Rawiczu”, Muzeum Ziemi Rawickiej

Udostępnij na:
Facebook
wróć na stronę główną

ZALOGUJ SIĘ - Twoje komentarze będą wyróżnione oraz uzyskasz dostęp do materiałów PREMIUM.

e-mail
hasło

Nie masz konta? ZAREJESTRUJ SIĘ Zapomniałeś hasła? ODZYSKAJ JE